Varnhem Manastırı’ndan Bin Yıllık Kafatasları, Eski Çağ İnsanlarının Sağlık Durumunu Ortaya Koyuyor
Odontolog Carolina Bertilsson, “İnceleyecek çok şey vardı. Bu bireylerde pek çok hastalık belirtisi bulduk” dedi. Ancak, bilim insanları hastalıkların kesin nedenlerini belirlemekte zorlanıyor. Yumuşak dokular zamanla yok olduğu için, yalnızca kemik yapısında kalan izler incelenerek hastalıklar hakkında tahmin yürütülebiliyor.
Araştırmacılar, İsveç’in Västergötland bölgesindeki ünlü Varnhem Manastırı’nda bulunan 15 yetişkin bireye ait kafataslarını inceledi. Bu bireylerin 24 ile 60 yaşları arasında öldüğü tahmin ediliyor.
Üç boyutlu X-ray görüntüleme sağlayan CT taramaları, hem kafataslarının yüzeyinde hem de iç yapısında hasarları detaylı bir şekilde ortaya koydu. Bilim insanları, bu hasarları olası sağlık sorunlarıyla ilişkilendirerek eski çağ insanlarının yaşam koşulları hakkında önemli bilgiler elde etti.
Bertilsson, o dönemde modern tıbbın sunduğu ağrı kesiciler, antibiyotikler ve gelişmiş diş tedavilerinin mevcut olmadığını belirterek, “Bugün bile ağrılı bir sağlık sorunu yaşadığımızda hemen yardım arıyoruz. Ama o zamanlar insanlar bu acılarla uzun süre yaşamak zorundaydı” dedi.
Aynı araştırma ekibi daha önce Varnhem bölgesinde bulunan diş kalıntılarını incelemiş ve yaygın diş çürükleri tespit etmişti. Hatta bazı vakalarda ilkel diş tedavisi girişimlerinin yapıldığına dair izler bulundu.
Varnhem Manastırı, İsveç’in Orta Çağ’daki en büyük kiliselerinden biri ve üç İsveç kralının mezarının bulunduğu önemli bir dini merkez olarak biliniyor. Bu nedenle bölgede arkeolojik çalışmalar onlarca yıldır devam ediyor.
Bilim insanları, CT taramalarının diğer antik kalıntılara da uygulanması halinde yeni keşiflerin yapılabileceğini düşünüyor. Geleneksel arkeolojik yöntemler çoğu zaman kemiklerden numune alınmasını gerektirirken, CT taramaları kemiklere zarar vermeden detaylı analiz yapma imkanı sunuyor. Bertilsson, “Bu yöntem sayesinde kalıntıları tamamen sağlam tutarak büyük miktarda bilgi elde edebiliyoruz” dedi.
Bu çarpıcı araştırma British Dental Journal Open dergisinde yayımlandı.
