Şehitlik nedir, kimler şehit sayılır?
Mehmet Korkmaz
3 min read
Bartın maden kazasında vefat edenler, yıkıntılar altında kalanların şehit olduğunu bildiren Hadis-i Şerifi akıllara getirdi.
İslam dininde Allah yolunda savaşan ve cihad eden, bu yolda ölenler şehit sayılmış ve cennette çok yüksek mertebelere ulaştığı Ayetler ve Hadisler aracılığıyla müslümanlara bildirilmiştir.
Şehitlik ve şehitler hakkında pek çok sahih hadis vardır. Bu hadisler de cephede savaşırken şehit olanlarla ilgilidir. Sahâbe-i kirâm da şehit denince cephede can verenleri anlıyordu. Bu sebeple Resûl-i Ekrem’in sorusuna bildikleri üzere yanıt verdiler.
Peygamber Efendimiz onlara daha öteki şehitler de bulunduğunu haber verdi.
Şehitler 5 kısımdır
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine nazaran, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Şehitler 5 kısımdır:
Bulaşıcı hastalığa yakalanan,
ishale tutulan,
suda boğulan,
göçük altında kalan ve
Allah yolunda savaşırken şehit olanlar.” (Buhârî, Cihâd 30; Müslim, İmâre 164. Ayrıyeten bk. Buhârî, Ezân 32; Tirmizî, Cenâiz 65)
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine nazaran, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
– “Siz kimleri şehit sayıyorsunuz?” diye sordu. Sahâbîler:
– Yâ Resûlallah! Kim Allah yolunda öldürülürse o şehittir, dediler. Peygamber Efendimiz:
– “Öyleyse ümmetimin şehitleri hayli azdır” buyurdu. Ashâb:
– O halde kimler şehittir, yâ Resûlallah! dediler. Resûl-i Ekrem:
– “Allah yolunda öldürülen şehittir; Allah yolunda ölen şehittir; bulaşıcı hastalıktan ölen şehittir; ishalden ölen şehittir; boğularak ölen şehittir” buyurdu. (Müslim, İmâre 165. Ayrıyeten bk, İbni Mâce, Cihâd 17)
Daha diğer sahih hadislerde bu sayı yedi, sekiz, dokuz hatta on olarak da geçer. Bu rivayetler ortasında bir zıtlık olduğu söylenemez. Zira Resûl-i Ekrem Efendimiz kendisine gelen vahye nazaran bunları zikretmiş olmalıdır. Ayrıyeten gibisi durumlarda olduğu üzere, Peygamber Aleyhisselam’ın bir cinsin bütün çeşitlerini bir seferde saymadığı düşünülebilir. Bu sahih naslardan hareketle İslâm âlimleri şehitleri 3 kısma ayırmıştır:
Allah yolunda savaşırken öldürülen ve hem dünya hem âhiret ahkâmı itibariyle şehit sayılanlar.
Âhiret ahkâmı itibariyle şehit sayılan, fakat dünyada kendilerine şehit muamelesi yapılmayanlar.
Sadece dünya ahkâmı itibariyle şehit sayılanlar.
İlk sırada yer alanlar, harp esnasında savaş meydanında müşrikler tarafından öldürülen yahut üzerinde yara bere olduğu halde harp alanında meyyit bulunan kimselerdir. Zulmen öldürülen Müslümanlar da birebir karara girer. Harp meydanında şehit olanlar kefenlenir, lakin cenazesi yıkanmaz. Hanefî mezhebi imamlarına nazaran şehidin üzerine cenaze namazı kılınır. Ancak İmam Şâfiî ve İmam Mâlik’e nazaran şehitlerin üzerine cenaze namazı da kılınmaz.
İkinci sırada yer alanlar, dünyada kendilerine yapılacak muamele itibariyle birincilere yapılanın hiçbirine tabi olmadığı için, âhiret ahkâmı itibariyle şehittir. İşte bunlar hadisimizde sayıldığı üzere, bulaşıcı hastalıktan, çok ishalden, suda boğulmaktan ve bir göçük altında kalmaktan ötürü hayatlarını yitirenlerdir.
Üçüncü sınıfı oluşturanlar, harpten kaçarken yahut çapulculuk yaparken ya da ganimetten bir şey aşırırken öldürülenlerdir. Beşerler bunların iç yüzünü bilmez, ancak onların şehit olduğunu zannederler. Bunların halini yalnız Allah bilir ve kendilerine âhirette de hiçbir sevap verilmez. Yani onlar şehit olmayıp o denli zannedilenlerdir.
Ayda 32,000TL kazanmanın yolu, bu yatırım!
Adana’da alüminyum fabrikasında yangın
Başak Cengiz’in katili kendisine ‘hakaret’ edildiği gerekçesiyle şikâyetçi oldu
